Europa I świat Sprawdzian Nowożytność Dział 1-10

Hej! Przygotowujesz się do sprawdzianu z nowożytności, obejmującego Europę i świat? Ten artykuł pomoże Ci zrozumieć kluczowe zagadnienia działów 1-10. Zaczynamy!

Czym jest nowożytność?

Nowożytność to okres w historii Europy i świata, trwający mniej więcej od XV do XIX wieku. To czas wielkich zmian: odkryć geograficznych, reformacji, rewolucji naukowych i politycznych. Myśl o tym, jak o przejściu ze średniowiecza do czasów bliższych nam.

Dział 1: Wielkie Odkrycia Geograficzne

To epoka, w której Europejczycy ruszyli w świat! Krzysztof Kolumb odkrył Amerykę (1492), Vasco da Gama opłynął Afrykę i dotarł do Indii (1498), a Ferdynand Magellan dokonał pierwszej podróży dookoła świata (1519-1522). Dlaczego? Szukano nowych szlaków handlowych, bogactw i szerzono chrześcijaństwo. Pamiętaj o konsekwencjach: kolonizacja, wymiana kulturowa, ale także niewolnictwo.

Dział 2: Renesans

Renesans, czyli odrodzenie! Powrót do antycznych ideałów sztuki, nauki i kultury. Myśliciele renesansowi stawiali na humanizm – zainteresowanie człowiekiem i jego możliwościami. Przykład? Leonardo da Vinci – malarz, wynalazca, naukowiec. Inni ważni twórcy: Michał Anioł, Rafael Santi.

Dział 3: Reformacja

Marcin Luter, ksiądz niemiecki, wystąpił przeciwko praktykom Kościoła katolickiego (1517). To zapoczątkowało reformację – ruch, który doprowadził do powstania nowych wyznań, jak luteranizm czy kalwinizm. Pamiętaj o wojnach religijnych, które wstrząsnęły Europą.

Dział 4: Kontrreformacja

Reakcja Kościoła katolickiego na reformację. Kontrreformacja to działania, które miały na celu odzyskanie wiernych i wzmocnienie pozycji Kościoła. Przykład? Sobór Trydencki, który wprowadził reformy w Kościele i potępił poglądy protestanckie.

Dział 5: Absolutyzm

Absolutyzm to forma rządów, w której władca ma nieograniczoną władzę. Przykład? Ludwik XIV, król Francji, który powiedział: "Państwo to ja!". Władca absolutny decydował o wszystkim: prawie, finansach, wojsku.

Dział 6: Oświecenie

Wiek Oświecenia (XVIII wiek) to epoka rozumu i nauki. Myśliciele oświeceniowi, jak Jan Jakub Rousseau czy Wolter, krytykowali absolutyzm i wzywali do wprowadzenia reform. Ważne hasła: wolność, równość, braterstwo.

Dział 7: Rewolucja Francuska

Wybuchła w 1789 roku! Rewolucja Francuska to obalenie monarchii i wprowadzenie republiki. Powody? Nierówności społeczne, kryzys gospodarczy, wpływ idei oświeceniowych. Ważne wydarzenia: zdobycie Bastylii, Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela.

Dział 8: Napoleon Bonaparte

Generał, który doszedł do władzy we Francji po rewolucji. Napoleon Bonaparte podbił dużą część Europy, ale ostatecznie przegrał i został zesłany na wyspę św. Heleny. Jego panowanie wpłynęło na całą Europę, szerząc idee rewolucyjne i reformy.

Dział 9: Kongres Wiedeński

Zorganizowany po upadku Napoleona (1814-1815). Kongres Wiedeński miał na celu przywrócenie porządku w Europie po wojnach napoleońskich. Przywrócono monarchie i ustalono nowe granice państw.

Dział 10: Rewolucja Przemysłowa

Zmiany w produkcji i technologii, które rozpoczęły się w Anglii w XVIII wieku. Rewolucja przemysłowa to przejście od pracy ręcznej do maszynowej. Wynalazki: maszyna parowa, warsztat tkacki. Konsekwencje: rozwój miast, zmiany społeczne, problemy społeczne.

To tylko skrót. Każdy z tych działów to ogromny temat! Pamiętaj, żeby dokładnie przeczytać podręcznik i notatki. Powodzenia na sprawdzianie!