Fizyka Dzial 5 Klasa 7

Hej siódmoklasisto! Przygotowujesz się do sprawdzianu z fizyki, dział 5? Super! Pomożemy Ci to ogarnąć. Działamy razem! Zrobimy to krok po kroku.

Ciśnienie

Ciśnienie to siła nacisku działająca na daną powierzchnię. Brzmi strasznie? Spokojnie. Wyobraź sobie, że stoisz na śniegu. Jeśli masz buty narciarskie, mniej się zapadasz. Większa powierzchnia = mniejsze ciśnienie. To właśnie o to chodzi!

Ciśnienie oznaczamy literą p. Jednostką ciśnienia w układzie SI jest paskal (Pa). 1 Pa to bardzo małe ciśnienie. Często używamy wielokrotności paskala, np. hektopaskal (hPa), gdzie 1 hPa = 100 Pa.

Jak obliczyć ciśnienie? Wzór jest prosty: p = F/S. Gdzie F to siła nacisku (w niutonach – N), a S to pole powierzchni (w metrach kwadratowych – m²).

Ciśnienie hydrostatyczne

Ciśnienie hydrostatyczne to ciśnienie w cieczy, spowodowane jej ciężarem. Im głębiej się zanurzysz w wodzie, tym większe ciśnienie na Ciebie działa. To logiczne, prawda?

Ciśnienie hydrostatyczne zależy od głębokości (h), gęstości cieczy (ρ – grecka litera ro) i przyspieszenia ziemskiego (g, około 9.81 m/s²). Wzór: p = ρgh. Zapamiętaj go!

Gęstość to masa cieczy na jednostkę objętości. Woda ma gęstość około 1000 kg/m³. Im gęstsza ciecz, tym większe ciśnienie hydrostatyczne.

Ciśnienie atmosferyczne

Ciśnienie atmosferyczne to ciśnienie, jakie wywiera powietrze na wszystko, co nas otacza. Nie czujemy go na co dzień, ale jest naprawdę duże!

Ciśnienie atmosferyczne mierzymy barometrem. Jednostką ciśnienia atmosferycznego jest hektopaskal (hPa). Średnie ciśnienie atmosferyczne na poziomie morza wynosi około 1013 hPa.

Ciśnienie atmosferyczne zmienia się wraz z pogodą i wysokością. Na szczycie góry ciśnienie jest niższe niż na dole. To dlatego na dużych wysokościach trudniej się oddycha.

Prawo Pascala

Prawo Pascala mówi, że ciśnienie zewnętrzne przyłożone do cieczy lub gazu rozchodzi się jednakowo we wszystkich kierunkach. To bardzo ważne prawo!

Wykorzystuje się je w wielu urządzeniach hydraulicznych, takich jak hamulce samochodowe, podnośniki hydrauliczne czy pompy. Dzięki prawu Pascala mała siła może wytworzyć dużą siłę.

Wyobraź sobie strzykawkę. Naciskając tłok, wywierasz ciśnienie na płyn w strzykawce. To ciśnienie rozchodzi się i wypycha płyn przez igłę.

Podsumowanie

Super! Przeszliśmy przez najważniejsze zagadnienia z działu 5. Pamiętaj o definicjach: ciśnienie, ciśnienie hydrostatyczne, ciśnienie atmosferyczne. Naucz się wzorów na obliczanie ciśnienia. Zrozum prawo Pascala. Powodzenia na sprawdzianie!