Nowa Era Sprawdzian Biologia Genetyka Odpowiedzi

Hej! Zbliża się sprawdzian z genetyki w Nowej Erze? Nie martw się! Rozłożymy ten temat na czynniki pierwsze.

Zacznijmy od podstaw. Genetyka to nauka o dziedziczeniu cech. Czyli, dlaczego jesteś podobny do rodziców. I dlaczego masz brązowe oczy, tak jak oni.

Co to jest DNA?

DNA (kwas deoksyrybonukleinowy) to nasz materiał genetyczny. Wyobraź sobie, że to instrukcja obsługi twojego organizmu. Zawiera wszystkie informacje o tym, jak wyglądasz i jak funkcjonujesz. Składa się z małych cegiełek, zwanych nukleotydami.

DNA ma kształt podwójnej helisy. Przypomina skręconą drabinę. Szczeble tej drabiny tworzą pary zasad azotowych: adenina (A) łączy się z tyminą (T), a cytozyna (C) z guaniną (G). To bardzo ważne połączenia.

Geny – jednostki dziedziczenia

Gen to fragment DNA. Odpowiada za konkretną cechę, np. kolor oczu. Każdy gen ma swoje miejsce w DNA. Możemy powiedzieć, że to adres genu.

Masz dwa zestawy genów. Jeden zestaw od mamy, drugi od taty. Czasami jeden gen dominuje nad drugim. Oznacza to, że cecha, którą ten gen koduje, będzie widoczna. Nazywamy to dominacją.

Na przykład, gen na brązowe oczy (B) dominuje nad genem na niebieskie oczy (b). Jeśli masz genotyp Bb, twoje oczy będą brązowe. Dopiero genotyp bb da niebieskie oczy. To tak, jakby gen brązowych oczu był silniejszy.

Allele i genotyp

Allele to różne wersje tego samego genu. Tak jak wspomnieliśmy, gen na kolor oczu może mieć allele brązowe (B) i niebieskie (b).

Genotyp to twój zestaw alleli. Na przykład, BB, Bb lub bb. To kombinacja genów, które posiadasz. Fenotyp to z kolei, jak te geny się przejawiają. Czyli, jaki masz kolor oczu: brązowy czy niebieski.

Krzyżówki genetyczne

Krzyżówka genetyczna to sposób na przewidzenie, jakie cechy będą miały potomstwo. Używamy do tego tabeli Punnetta. Wyobraź sobie kwadrat podzielony na mniejsze kwadraty. Wpisujemy w nie allele rodziców.

Na przykład, jeśli jeden rodzic ma genotyp Bb (brązowe oczy), a drugi Bb (brązowe oczy), to istnieje prawdopodobieństwo, że ich dziecko będzie miało genotyp BB (brązowe oczy), Bb (brązowe oczy) lub bb (niebieskie oczy). Możesz obliczyć prawdopodobieństwo wystąpienia każdej z tych opcji.

Dziedziczenie płci

Płeć jest również dziedziczona. Kobiety mają chromosomy XX, a mężczyźni XY. To właśnie chromosomy decydują o płci dziecka. Mama zawsze przekazuje X, a tata może przekazać X lub Y. Jeśli tata przekaże X, będzie dziewczynka (XX). Jeśli tata przekaże Y, będzie chłopiec (XY).

Mutacje to zmiany w DNA. Mogą być spontaniczne lub spowodowane czynnikami zewnętrznymi. Niektóre mutacje są szkodliwe, inne neutralne, a jeszcze inne mogą być nawet korzystne. To one odpowiadają za różnorodność w populacji.

Mam nadzieję, że teraz genetyka wydaje się bardziej zrozumiała! Powodzenia na sprawdzianie w Nowej Erze! Pamiętaj, grunt to zrozumieć podstawy i ćwiczyć rozwiązywanie zadań.