Pisownia Nie Z Różnymi Częściami Mowy Karta Pracy

Cześć! Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, kiedy pisać "nie" łącznie, a kiedy osobno z różnymi wyrazami? To częsty problem, ale spokojnie, zaraz wszystko stanie się jasne.

Części mowy – krótki przegląd

Zanim przejdziemy do "nie", przypomnijmy sobie, czym są części mowy. To po prostu kategorie, do których zaliczamy słowa w zależności od ich funkcji w zdaniu. Mamy ich kilka rodzajów.

Najważniejsze z punktu widzenia pisowni z "nie" to: rzeczowniki (np. dom, książka), przymiotniki (np. wysoki, zielony), czasowniki (np. czytać, biegać) i przysłówki (np. szybko, dobrze).

"Nie" z rzeczownikami i przymiotnikami

Zasadniczo, z rzeczownikami i przymiotnikami "nie" piszemy łącznie. Pomyśl o tym, jakby "nie" stawało się częścią nowego słowa o przeciwnym znaczeniu. Przykład? "Przyjaciel" to ktoś bliski, a "nieprzyjaciel" to ktoś wręcz przeciwny.

Inne przykłady to: nieszczęście (rzeczownik), niebieski (przymiotnik) i niejawny (przymiotnik). Zauważ, że "nie" zmienia znaczenie tych słów.

Jednak, jest jeden wyjątek. Jeśli chcemy coś wyraźnie zaprzeczyć, podkreślić przeciwieństwo, to "nie" piszemy osobno. Na przykład: "To nie przyjaciel, tylko wróg!". Tutaj mocno podkreślamy, że ta osoba nie jest przyjacielem.

"Nie" z czasownikami

Z czasownikami sprawa jest prosta: "nie" piszemy zawsze osobno. To jedna z najłatwiejszych zasad w polskiej gramatyce.

Przykłady? Nie czytam, nie biegam, nie rozumiem. Bez wyjątków! Pamiętaj, że nawet jeśli czasownik jest w innej formie (np. "nie czytałbym"), "nie" nadal piszemy osobno.

"Nie" z przysłówkami

Z przysłówkami sprawa jest trochę bardziej skomplikowana. Zależy to od tego, czy przysłówek pochodzi od przymiotnika, czy nie.

Jeśli przysłówek pochodzi od przymiotnika (np. "dobrze" od "dobry"), to zasada jest taka sama jak z przymiotnikami. Zazwyczaj piszemy "nie" łącznie: niedobrze, nieładnie, niedrogo. Podobnie jak przy przymiotnikach, jeśli chcemy mocno zaprzeczyć, używamy pisowni rozdzielnej: "Nie dobrze, ale źle!".

Jeśli przysłówek nie pochodzi od przymiotnika (np. "dziś", "tutaj"), to "nie" piszemy osobno: nie dziś, nie tutaj. To proste, prawda?

Podsumowanie

Zapamiętaj te kluczowe punkty: z rzeczownikami i przymiotnikami "nie" piszemy łącznie (z wyjątkiem mocnego zaprzeczenia), z czasownikami zawsze osobno, a z przysłówkami – zależnie od ich pochodzenia. Ćwicz, a szybko opanujesz tę zasadę!

Powodzenia w nauce!