Sprawdzian 2 Gimnazjum Biologia Układ Krwionośny

Układ krwionośny to system transportu w organizmie, odpowiedzialny za dostarczanie tlenu i substancji odżywczych do komórek oraz usuwanie produktów przemiany materii.

Budowa układu krwionośnego:

• Serce: Pompa, która tłoczy krew. Posiada cztery jamy: dwa przedsionki i dwie komory.
• Naczynia krwionośne: Rurki, którymi płynie krew. Dzielimy je na:
  • Tętnice: Odprowadzają krew od serca. Mają grube, elastyczne ściany.
  • Żyły: Doprowadzają krew do serca. Mają cieńsze ściany i zastawki, które zapobiegają cofaniu się krwi.
  • Naczynia włosowate: Bardzo cienkie naczynia, w których zachodzi wymiana substancji między krwią a tkankami.
• Krew: Płynna tkanka, która transportuje substancje. Składa się z:
  • Erytrocytów (czerwonych krwinek): Transportują tlen.
  • Leukocytów (białych krwinek): Odpowiadają za odporność.
  • Płytek krwi (trombocytów): Biorą udział w krzepnięciu krwi.
  • Osocza: Płynna część krwi, w której zawieszone są komórki.

Obieg krwi: Istnieją dwa obiegi krwi:

• Obieg duży (obwodowy): Krew wypływa z lewej komory serca, przez tętnice, do wszystkich narządów, gdzie oddaje tlen i pobiera dwutlenek węgla, a następnie wraca żyłami do prawego przedsionka serca.
• Obieg mały (płucny): Krew wypływa z prawej komory serca do płuc, gdzie oddaje dwutlenek węgla i pobiera tlen, a następnie wraca do lewego przedsionka serca.

Funkcje układu krwionośnego:

• Transport tlenu i dwutlenku węgla.
• Transport substancji odżywczych i hormonów.
• Usuwanie produktów przemiany materii.
• Regulacja temperatury ciała.
• Obrona organizmu przed infekcjami.

Pamiętaj! Zdrowy tryb życia, regularne badania i unikanie używek są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania układu krwionośnego.