Układ Krążenia Sprawdzian 1 Gimnazjum Odpowiedzi

Układ krążenia, czyli układ sercowo-naczyniowy, to system w naszym ciele, który odpowiada za transport krwi. Wyobraź sobie go jako skomplikowaną sieć dróg i autostrad, po których nieustannie krąży "ciężarówka" – krew – przewożąca niezbędne towary.

Co transportuje krew?

Krew przewozi przede wszystkim tlen. Bez tlenu nasze komórki nie mogłyby funkcjonować! Oprócz tlenu, krew transportuje również składniki odżywcze (jak cukry i witaminy) z układu pokarmowego do wszystkich komórek ciała. Krew zabiera także dwutlenek węgla (produkt uboczny pracy komórek) i produkty przemiany materii do narządów, które je usuną, np. do płuc lub nerek. Dodatkowo, krew transportuje hormony – "listy" wysyłane przez gruczoły, które regulują różne procesy w organizmie.

Z czego składa się układ krążenia?

Główne elementy układu krążenia to: serce, naczynia krwionośne i sama krew.

Serce jest jak pompa, która nieustannie pracuje, pompując krew do całego ciała. Możesz poczuć jego pracę, przykładając rękę do klatki piersiowej – to właśnie bicie serca!

Naczynia krwionośne to sieć "dróg", którymi płynie krew. Dzielą się na:

• Tętnice: przenoszą krew od serca. Są mocne i elastyczne, aby wytrzymać ciśnienie krwi pompowanej przez serce.
• Żyły: przenoszą krew do serca. Mają cieńsze ściany niż tętnice i często zawierają zastawki, które zapobiegają cofaniu się krwi.
• Włośniczki: to bardzo małe naczynia krwionośne, które łączą tętnice z żyłami. To właśnie przez ściany włośniczek zachodzi wymiana tlenu, składników odżywczych i odpadów między krwią a komórkami ciała.

Krew to "ciężarówka", która transportuje wszystko, co niezbędne. Składa się z:

• Osocza: to płynna część krwi, w której zawieszone są komórki krwi.
• Erytrocytów (czerwonych krwinek): zawierają hemoglobinę, która wiąże tlen. To dzięki nim krew ma czerwony kolor.
• Leukocytów (białych krwinek): odpowiadają za obronę organizmu przed infekcjami.
• Płytek krwi (trombocytów): biorą udział w krzepnięciu krwi, zapobiegając wykrwawieniu.

Dwa obiegi krwi

W układzie krążenia mamy dwa główne obiegi krwi:

• Obieg duży (krążenie systemowe): Krew płynie z serca do wszystkich części ciała, oddaje tlen i składniki odżywcze, a zabiera dwutlenek węgla i produkty przemiany materii, wracając do serca.
• Obieg mały (krążenie płucne): Krew płynie z serca do płuc, gdzie oddaje dwutlenek węgla i pobiera tlen, wracając do serca.

Pamiętaj, że sprawny układ krążenia to podstawa zdrowia! Dbanie o niego poprzez zdrową dietę i aktywność fizyczną jest bardzo ważne.